~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Tuzing a ceu phutphat ah khan an hrennak hri an phoih. Nizaan i an tuknak le an thonghnak ah a hmur le a mit tlang kam hrawng, thi chuakmi an car pah cang nain a hmai dukmi le a mit tlang kam le a hmur hrawng phingmi tu cu an zual ngai. “Van Bawi Fa ve lo bang,” voikhat “duak” tiah von zoh pin khi cu mit nih a zoh ngam ti lo. A zultu nih lophir an zaamtak dih - tlangbawi ngan inn hmai tiang, Peter nih an hon zulh dah ti lo cu!
Annas inntang ah an hrennak cu asi. Annas hi tlangbawi zik “Kaiafas" i a nupi pa asi (father-in-law). Tikah tlangbawi zik “Kaiafas" tluk in nawl a ngei ve, a senior deuh fawn.
Hnulei in von nam pah lengmang bu khin Jesuh cu tlangbawi zik “Kaiafas” sinah an chuahpi. Tlangbawi upa le phung cawnpiaktu upa vialte an ipum dih (Mat 26:57; Mark 14:53).
“Na thihnak ah ka thi ve lai” tiah ralṭha in a rak chimtu Lungtum (Peter) nih a thli in a hei zulh—tlangbawi tual par tiang khi.
Jesuh cu sual an puh, a sual an kawl. Lih an chim len nain a sual an hmu kho lo. Lih an chimmi zong kha anmah le anmah an ikalh (Mark 14:56-57). Cu bu cun an thah khawhnak ding lam an kawl. Judah biaknak phung le Rom cozah phungah tlangbawi le biaknak minung nih minung thah khawh asi fawn lo. Cucu, hngal hna kaw, Mangki bawi Pilate le Herod sin hna an phanhpi.
Pontius Pilate nih a sualnak zeihmanh a hmuh lo caah thlah a duh i a phunphun in lam a kawl. A tukter hna (John 19:4-5).
Judah phungah mi pakhat nih sual a tuah tikah a tam bik voi 40 lawng tuknak nawl a um. Cu hmanh ah “a tuk kan palh sual lai i voi 41 kan tuk sual hna lai” ti an phaang caah voi 39 lawng tuk asi tawn (2 Kor 11:24).
Asinain, Jesuh an tukning cu an luan, phung an buar. Tuk ding zat asi nak leng pin an tuk.
(𝘈𝘯 𝘵𝘶𝘬𝘯𝘢𝘬 𝘩𝘳𝘪 𝘤𝘶 𝘴𝘢𝘱𝘩𝘢𝘸 𝘩𝘳𝘪𝘣𝘰𝘳 𝘢𝘴𝘪. 𝘊𝘶 𝘴𝘢𝘱𝘩𝘢𝘸 𝘩𝘳𝘪𝘣𝘰𝘳 𝘬𝘩𝘢𝘵 𝘢𝘩 𝘤𝘶𝘯 𝘩𝘳𝘪 𝘩𝘮𝘦𝘵𝘦𝘵𝘦 30 𝘪𝘯 40 𝘬𝘢𝘳 𝘢 𝘶𝘮. 𝘊𝘶 𝘩𝘳𝘪 𝘩𝘮𝘦𝘵𝘦𝘵𝘦 𝘢𝘩 𝘤𝘶𝘯 𝘴𝘢𝘳𝘶𝘩 𝘩𝘢𝘢𝘳𝘮𝘪 𝘵𝘦𝘵𝘦 𝘢𝘯 𝘵̣𝘦𝘮𝘩 𝘤𝘩𝘪𝘩. 𝘝𝘰𝘪𝘬𝘩𝘢𝘵 𝘢𝘯 𝘵𝘶𝘬 𝘩𝘯𝘢 𝘢𝘩 𝘬𝘩𝘪𝘯 𝘢 𝘷𝘶𝘯 𝘵𝘭𝘦𝘬 𝘭𝘢𝘸𝘯𝘨 𝘴𝘪𝘭𝘰𝘪𝘯 𝘢 𝘵𝘪𝘵𝘴𝘢 𝘵𝘪𝘢𝘯𝘨 𝘢𝘢 𝘭𝘢 𝘥𝘪𝘩 𝘱𝘪𝘯𝘢𝘩 𝘢𝘯 𝘵𝘩𝘢𝘩𝘳𝘪 𝘢 𝘤𝘩𝘢𝘩 𝘥𝘪𝘩. 𝐴 𝑐𝑎𝑎𝑛 𝑎ℎ 𝑐𝑢𝑛 𝑟𝑎𝑙𝑘𝑎𝑝 𝑛𝑖ℎ 𝑎𝑛 𝑣𝑜𝑛 𝑡𝑢𝑘 ℎ𝑛𝑎 𝑎ℎ 𝑘ℎ𝑖𝑛 𝑎𝑛 𝑡𝑎𝑘𝑠𝑎 𝑐ℎ𝑢𝑛𝑔𝑎ℎ 𝑠𝑎𝑟𝑢ℎ 𝑘ℎ𝑎 𝑎 𝑝𝑖𝑙 𝑖 𝑎 𝑏𝑒𝑛ℎ. 𝐴𝑛 𝑣𝑜𝑛 ℎ𝑛𝑢ℎ 𝑡ℎ𝑎𝑛 𝑡𝑖𝑘𝑎ℎ 𝑎𝑛 𝑡𝑎𝑘𝑠𝑎 𝑧𝑒𝑖𝑚𝑎𝑤𝑧𝑎𝑡 ℎ𝑚𝑎𝑛ℎ 𝑎𝑎 𝑙𝑎 𝑐ℎ𝑖ℎ dih ..... ti si – “𝒁𝒆𝒊𝒕𝒊𝒏𝒅𝒂𝒉 𝑲𝒂𝒏 𝑳𝒆𝒉 𝑯𝒏𝒂 𝑳𝒂𝒊?" timi cauk chungin laak chinmi asi).
Cu hnu ah cun an irelh rih lo caah hling in tahmi luchin an chinh, puan sendup in an famh/thuam pinah “vailam ah that ko” tiah an au. Cu hnu zongah 𝐏𝐨𝐧𝐭𝐢𝐮𝐬 𝐏𝐢𝐥𝐚𝐭𝐞 nih Jesuh luat seh, ti a duh peng rih. Cucaah, Barabbas phunṭanh (Rom cozah dotu ramkhel pa) an tlaih mi le Jesuh ah ahodah ka chuah hna lai? tiah a hal hna. “𝗕𝗮𝗿𝗮𝗯𝗯𝗮𝘀 𝗰𝗵𝘂𝗮𝗵 𝗹𝗮𝘄 𝗝𝗲𝘀𝘂𝗵 𝗰𝘂 𝘁𝗵𝗮𝘁 𝗸𝗼” tiah an authawng nih khuari bang van hramdeng tiang a tlirh. “A tlung dingmi chiatserhnak vialte kanmah le techin fapar cungah tlung ko seh," an au (Matt 27:25). Pontius Pilate a lung dong, asinain hnachuah ruangah Jesuh thah an duhmi asi, ti a hngalh caah a kut aa ṭawl (Mat 27:15-26). {Pilate cu nihin tiang a kut aa ṭawl peng e, ti si}.
Luruh tlanglei an panhpi. A hmul meh awk ah an hruaimi tuu fanote bang, awn-au lo tein a um (Isai 53:7). An tuknak ruangah a chuakmi thi-hring a pit kho ti lo; a fahtuk ah khin a pumpuluk in “a thirh.” Cu bu cun, an khenhchihnak 𝐒𝐢𝐝𝐚𝐫 𝐭𝐡𝐢𝐧𝐠𝐭̣𝐨𝐥, fek chinchin seh, tiah tii ah an ciahmi kha Rom ralkap pahnih 2 nih “hawr lengmang khin” an von izawn. Jesuh liang cungah an von khinh. A rit tuk ah a khup tha a thirh dih. Asinain, cu tluk i a ritmi vailam tung nakin vawlei sualnak a phurhmi a let in a rit deuh (John 1:29; 1 John 3:5).
Lampi ah voi 3 a tlu (𝑟𝑢𝑎ℎ𝑛𝑖𝑛𝑔 𝑎𝑎 𝑑𝑎𝑛𝑔 𝑐𝑖𝑜 — 𝑑𝑖𝑛ℎ ℎ𝑚𝑢𝑛 𝑢𝑚𝑛𝑖𝑛𝑔 ℎ𝑜𝑖ℎ 𝑖𝑛 𝑟𝑒𝑙 𝑎𝑠𝑖). “Vailam tung a pu kho ti lo” tiah an ruah. Cucaah, Cyrene khua mi Simon an bawmhter. Simon cu Alekzandar le Rufas hn i an pa a si (Mark 15:21). Asinain, Jesuh caah vailam tung nakin vawlei sualnak vialte kha a rit deuhmi a rak si.
“𝐆𝐨𝐥𝐠𝐨𝐭𝐡𝐚” timi Luruh tlang an phaan. Cu tlang cu ṭihnung tuk ah zaan von chim lo chunlai koko hmanh ah minung cu chim hlah, uifir hmanh a kal ngam lonak hmun a si (𝐊𝐚 𝐙𝐚𝐡𝐩𝐢 𝐋𝐨 – Pu Hrang Nawl chimning). Rili damiah, Rom cozah dotu le biaknak dotu pawl vialte thahnak hmun asi. Sarthih le thihchia in thahnak hmun asi. Mi a rap tuk lawlaw. Judah pawl nih “𝐆𝐨𝐥𝐠𝐨𝐭𝐡𝐚” min an theih ahcun a rap tuk hna nakah khin an hmulthi ling i an busik saisem (khuasik saisem) tiang a chuak.
Cu tlukin tihnung le mi kiing nak hmun cu voidang a lo ruam lo. Nihin cu Judah mipi an chuak i lam an khat. Lanhtak puai he itong fawn kaw, hmun kip in Jerusalem ah an hon pawk cio. Lafa tete in thil phur na, riahcaw le biaktheng ah khangh dingmi sa he. Cheukhat le bang, naupawk pah zong an um – Jerusalem vailampi cu Delhi Motor traffic ti awk khin hnokcur an um.
Jerusalem nu pawl nih Jesuh an zoh ah an celh ve ruam lo, lampi khaan dot kip in an tah pah khin din awk ti an rak pek. Jesuh nih, "Jerusalem lengrual hna, keimah zaangfah ruangah tap hlah ulaw, nanmah fale hrang tu ah hin tap deuh u“ tiah a von hnemh lehlam hna (Luk 23:28).
Vanbawi Fa ve lo bang, misual pahnih karlak ah an thlai. Vailam phun 3: Cross shape, X-shape le T- shape. Cu lakah misual bikmi thahnak ah hmanmi cu Cross- shape asi i Jesuh zong cu misual bikmi hna thlainak cross-shape ah an thlai (Mat 27:38).
“Anmah khamh awk ah a ra nain annih nih an rak nihsawh — Judah siangpahrang cu na si kun lo maw, i khamh ngat” tiah an ti (Luka 23:37). “Nika hmanh nih a zoh ngam lo, vawlei pi cu suimilam 3 tluk hrawng a muidup. Cun, misual ruangah vailam cung a thihnak cu Pa Pathian zong nih a zoh ngam lo” (Mat 27:46).
Vailam cungah bia roling phun 7 a chim hnu ah a thi (𝑳𝒖𝒌𝒆 23:34; 𝑳𝒖𝒌𝒆 23:43; 𝑱𝒐𝒉𝒏 19:26, 27; 𝑴𝒂𝒕𝒕𝒉𝒆𝒘 27:46; 𝑴𝒂𝒓𝒌 15:34; 𝑱𝒐𝒉𝒏 19:28; 𝑱𝒐𝒉𝒏 19:30; 𝑳𝒖𝒌𝒆 23:46).
A thih tak le thih tak lo, feichunh thiam (spear expert) Rom ralkap nih a hnak ah a fei cun a hon sawh (John 19:34). A thi cang, ti an fiang hnu ah vailam cung cun an ṭhumh i mithlan ah an vui (Mat 27:57).
𝗖𝘂 𝘁𝗹𝘂𝗸 𝘁̣𝗶𝗵𝗻𝘂𝗻𝗴 𝗺𝗶 𝗙𝗿𝗶𝗱𝗮𝘆 𝗰𝘂 “𝗚𝗼𝗼𝗱 𝗙𝗿𝗶𝗱𝗮𝘆” tiah 𝗮𝘂𝗵 𝗮𝘀𝗶 𝗵𝗻𝗴𝗮?
A chiami, a muimi le ṭihnungmi “𝐀 𝐁𝐚𝐝 𝐅𝐫𝐢𝐝𝐚𝐲” (𝐂𝐚𝐰𝐧 𝐍𝐢𝐧𝐠𝐚 𝐍𝐢𝐢), tiah auh awk asi nain lingtalet in auh asinak a ruang cu “Jesuh kan tlangbawi ngan asinak le amah thisen thengte put in voikhat ah za lakin kan sual rai a thawinak ruangah asi” (Heb 9:12; 13:12). Jesuh Khrih thihnak ruangah zungzal miluat kan si i kan sualnak kha ngaihthiam kan si (Efesa 1:7).
Cu lawng cun “tuanbia” a dih lo. Jesuh Khrih cu a chim bantukin thihnak nih a tei lo; a tho ṭhan. Jesuh Khrih he kan thi i a thawhṭhannak ah nun thar in kan tho ve. Khrih ah ser thar kan si (II Cor 5:17).
Vawlei caah cun a muimi “𝐁𝐚𝐝 𝐅𝐫𝐢𝐝𝐚𝐲” asi kho nain khamh lio cuahmah mi kannih caah cun “𝐆𝐨𝐨𝐝 𝐅𝐫𝐢𝐝𝐚𝐲” asi ko. Pathian ṭhawnnak hmual a langhnak asi (I Cor 1:23-24).
Youtube link ah hla rak ngai ve te!
0 Comments